ارتباط گر

-1 جنگ کلنگ چین (کلنگچی(:

این جنگ درزمان فتحعلی شاه رخ دادودراین زمان اسدخان بهداروند وحبیب اله خان دورکی بنا به دلایلی دستگیرشدند ودرآن موقع قراردادفین کنشتاین بین ایران وفرانسه منعقدشدکه قرارشدکه دولت فرانسه توپخانه دراصفهان راه اندازی کند ودولت وقت فهمیده بود که کوههای بختیاری درخت بلوط فراوانی دارند وازآن رو فتحعلی شاه دستوردادبه اسدخان بهداروند وحبیب اله خان دورکی وگفت که به یک شرط شماها راآزادمیکنم که زغال توپخانه راتهیه کنید وآنها بااین شرط به اوطان خود بازگشتندوبه محض برگشتن اسدخان به زیرقولش زد ولی حبیب اله خان این کاررانکرد وراپورت اسدخان رازد وخبردادکه اسدخان زیرقولش زده وحاظربه همکاری نیست.فتحعلی شاه دستوردادکه اسدخان یاقی دولت محسوب میشود لذابرای دستگیری او گروهی ازدولت وبختیاری به سرکردگی الیاس خان برادرزاده حبیب اله خان دورکی بسیج کردتااسدخان رادستگیرکنند.دراین جنگ طهماس خان راکی به همراه برادرش بهرام سلطان به اسدخان پیوسته وبه جنگ دولت وبختیاری های متحد دولت رفتند که اسدخان باایل وحشم  خودرابه کوه صعب العبور کلنگ چی رسانده و دراین مسیرعده زیادی ازافراداسدخان واحشام زیادی دردره سقوط کرده وطوری شد که اسدخان بهداروندبه افرادش دستوردادتاازجسداحشام پلکان درست کرده تامابقی افرادایل برسرآنهاعبورکرده .اسدخان توانست به سختی خودرابه دژمستحکم وآسیب ناپذر خود بنام دژملکان برساند .اشعارزیردررابطه بااین جنگ توسط افرادخوش قریحه سروده شد:

کلنگ چی به زرخرم به سنگ فروشوم         چرش زن وبچه اوی به گوشم

اسداله اوی وابهرام سلطون                       کربکشین سون که اکشنتون

کس نبینا ایل شاکی                                 کافر نبینا طهماس خون راکی

رهمالی برده بنه زیرتفنگم                        چاروهفت بادینارون اوین به جنگم

صحرانه سوار گره کهنه تفنگ چین              تک باریک حیسه سوارتخمسه ورچین

کول به کول کول خدنگ پیوست به زرده        تک باریک حیسه سوار کفن به گرده

کلنگ چی ویرون خراو تر بس نوسته                صدهزارمیش بداو بس ورسته

اشعار حماسی جنگ کُلُنچی

كُول به کُول ، کُولِ خَدَنگ ، کُولِ کُلُنچی / صحرانه سـوار گرهد ، کُـوهنه تُفنگچی

كُول به کُول ، کُولِ خَدَنگ ، کُولِ کُلُنگ دار / اَسَدخُون جنگ اِکُنه ، وا شاه قاجار

کُول به کُول ، کُولِ خَدَنگ ، کُولِ کُلُنگ بُر / جنگ به جُرأت کُنن ، عَـزیز و تَمبُـر

تَـمبُـرخُون جار اِزَنه ، عزیز جُونُـم / اَر با شـاه جنگ اِکُنُم ، اُو پُشت شُونُـم

بِس مَگُوهین تَمبُـر کَلُو ، بِگُوهین بَهـادُر / جنگ به زَرده کُنه ، شَوخی به چقاخُور

عزیزخُون و تَمبُرخُون ، دو شیـر جنگی / اسدالله خُون شاهراه کَشه ، به وقت تَنگی

فَرَنگی گُراز خُوره ، توپ بِم اِریزه / کِی دیده شاه اَسَدم ، ذُغال بِویزه

کُلُنچی ویر و خَـراو ، ایل به گُداره / نُمدارخُون مُنجزی ، به جنگ دیاره

کُلُنچی ویر و خَـراو ، ایل به شُلوُه / تَمبُرخُون مُنجزی ، سی جنگ کَلوُه

شيرُم با شاه اَسَدُم ، او شيـرِ جنگي / غم ايـل اِخُـوره ، به وقتِ تَنگي

سَنگر شاه اَسَدُم ، سَـرپُوش نَداره / عزیزخُون نِهیب بِکُن ، جنگ مایه داره

سَنگر شاه اَسَدُم ، چَندی قشنگه / تَمبُرخُون نهیب بِکُن ، دی وقت جنگه

اَسَدخُون سُوار آبید ، به اسب بادپا / نُمدارخُون شَوخی بزَید ، به لشکر شاه

اَسَدخُون سُوار آبید ، به اسب بالدار / نُمدارخُون شَوخینه زَید ، به شاه قاجار

نُمدارخون مُنجزی ، اَی کُـر بـی دا / چپ و راست تیـر اِیوَنه ، کافر نَبینـا

نُمدارخون مُنجزی ، اَی خـانِ هفت لنگ / به اُرُش جنگ اِیکُنه ، چی شیـر مِن تَنگ

زَردکوه گردن بُلند ، داره دوتا تـاج / نُمدارخون مُنجـزی ، به پاس گِره بـاج

آحُسین قَمه طِلا ، شمشیـر به دَستس / مِنِ خین لِـر اِخُـوره ، چار نال اَسبس

آحُسین مُنجزی ، شمشیـر گُلچـی / جُور شیر جنگ اِکُنه ، تَنگ کُلُنچـی

شَهواز حَیسه سُوار ، سُوار حَیسه / حَیسنه به خان بداد ، خُوس مَند به جَنگه

کُلُنچینه به زَر خِرُم ، به جون فروشم / چِرِشت ایل و تَبار ، ایاه به گوشم

اَسَـدالله خُـونُمَـی ، طَهمـاسِ راكـي / كافَرِ كُوه تَش اِگره ، سي ايـلِ شاكـي

اَسَـدالله خُـونُمَـی ، بَهـرُمِ سُلطُـون / کُر بکُشین سُون ، که اکُشِن تُـون ... ^[۱]

دراین موقع علیدادممدلی(خدرسرخ) که مادرش راکی میباشد به کمک دایی هایش رفت.که میگوید:

دا بی بی کفن بدوم ونوم به گردن       جنگ وست به هالویل به پاچه زرده

بندر ای وزننه بیار بس بنوم زین          جنگ وست به هالویل پاچه کلنگ چین

خسروخان بابادی هم که نوه طهماس خان راکی بود به کمک پدربزرگش رفت که گفته میشود:

خسروخون قسم خوره قسم به پاکی    زچغا گردن زنم تا کفت خاکی