فنون کوچ نشینان بختیاری

  

دوستان عزیز در این نوشتار قصد دارم کتابی بسیار وزین را خدمتتان معرفی کنم . با مطالبی پیرامون آن  اگر تصویر روی جلد کتاب برایتان قابل رویت باشد  مربوط به کتابی ست تحت عنوان فنون کوچ نشینان بختیاری  نوشته پرفسور ژان پیر دیگار نویسنده برجسته فرانسوی و ترجمه بسیار روان  دکتر اصغر کریمی .

       کسانی که کتاب را تورقی کرده باشند به یقین گفته حقیر را تائید خواهند کرد که : شاید تنها کتاب یا نوشته ایست که تا بدین پایه توانسته به جزئیات زندگی عشایری ایل بزرگ بختیاری پرداخته باشد .

این کتاب را میتوان یک منبع بسیار منصف و مفید جهت شناخت واژگانِ ِ اصطلاحات و ادبیات شفاهی بختیاریها دانست که تا کنون نظیر آن نگاشته نشده است.

        این کتاب در چاپ اول خود با تعداد محدود 3000 مجلد توسط انتشارات آستان قد س رضوی در شهریور سال 1366 به چاپ رسید و خیلی زود نایاب شد . تا این که در سال 69  با طرح جدید روی جلد( که درباره آن در مجالی دیگر  سخن خواهم گفت ) به بازار نشر وارد و دوباره  نایاب گردید.

       اما نکته حائز اهمیت اینست که : نگارش تاریخ و فرهنگ ما ایرانیان اغلب توسط اروپائیان و بیگانگان است در اینجا فرصت بحث پیرامون این قضیه نیست فقط به این نکته اشاره کنم  که کوتاهی ما در حفظ ارزشهای قومی قبیله  ای در طول تاریخ و انهدام آنها با دستان خود در جنگهای داخلی بین پادشاهان برسر قدرت و تجاوز بیگانگان و به یغما رفتن بخش از فرهنگ مکتوب ما میتواند بیانگر خالی بودن دستمان در داشتن آثاری از فرهنگ باشد.

       اینها همه یک طرف و خود ما هم یک طرف به قول معروف از ماست که بر ماست.اما بحث بر سر کتاب فنون کوچ نشینان بختیاری .و بر شمردن نکاتی چند پیرامون این کتاب است .

       اگر خاطرتان باشد گفتم که کتاب در چاپ دوم با طرحی جدید بر روی جلد به چاپ رسید. کسانی که کتاب را با طرح روی چاپ اول کتاب مشاهده کرده باشند و به خاطر داشته باشند  تصویری است از مردی بختیاری با لباس کامل بختیاری ، تفنگی حمایل کرده ،  قطار پر از فشنگ به کمر بسته  سوار بر اسبی چابک در دل کوههای بختیاری ست که گویا به تاخت میرفت و برای لحظه ای درنگ نموده تا عکاس صاحب ذوق این تصویر را از او به یادگار به ثبت برساند تا بعدها در کتابی  معرف و نماینده فرهنگی باشد  به قدمت تاریخ ایران و فرهنگ ایرانی .

        در پست های بعدی اگر مجالی باقی بود صاحب عکس ( فرامرز محمودی برام) را به صورت مشروح معرفی خواهم کرد  و از شخصیت ایشان  برایتان خواهم گفت  که اگر مساعدت او و یاری یارانش نبود  شاید کتابی که معرفی شد  بوجود  نمی آمد و  هم ایشان بود که نویسنده ، مترجم و همراهانشان را در دل کوههای سر به فلک کشیده بختیاری و در سرمای طاقت فرسای آن  یاری نمود  که بغیر از کتاب مورد اشاره ، سفرنامه ای شد که به قلم مترجم خوب کتاب تحت عنوان سفر به دیار بختیاری انتشار یافت ./

      همانطور که در چند سطر پیشتر خواندید گفتم که طرح روی جلد در چاپ دوم عوض گردید و دیگر اثر از آن سوار کار تیز رو نبود و جای خود را به تصویری بسیار مبهم از یک سیاه چادر داده است .

    اما چرا تصویر روی جلد تعویض  گردید  و اما و اگرها  شاید به نظر راه به جائی نبرد اما  پیام آن حکایت از ادامه سیاست  فرزندان مجریان تخت قاپو کردن بختیاری ها و تباهی نظام ایلی و قبیله ای دارد و به سایه بردن حضور و وجود روحیه سلحشوری  این قوم.

    اما برهیچ صاحب خردی در تاریخ ایران زمین پوشیده نیست  که جانفشانی  بختیاریها در فتح تهران و یاری رساندن به انقلابیون مشروطه خواه و مبارزه با اجانب،  خود گواه حضور و اهمیت این  ایل در مقاطع حساس تاریخ این مرز وبوم دارد به عقبتر برنمی گردیم که فتح ا صفهان و کوتاه کردن دست افاغنه از آن یا فتح قندهار ووو    های دیگر.

    کتمان این اهمیت و با زیرکی به حاشیه راندن  چیزی از ارج و منزلیت این قوم نمی کاهد.

منتظر مطالب بعدی باشید.